De vijf elementen en jouw paard (1)

Bij het toepassen van shiatsu staan de vijf elementaire natuurelementen centraal. Waar past jouw paard in dit plaatje? In dit inleidende artikel en de volgende gaan we hier dieper op in.

Verschillen in denkwijze

Waarschijnlijk het grootste verschil tussen de Oosterse en de Westerse denkwijze – ook in de geneeskunde – is de manier waarop de wereld bekeken wordt. In het Westen baseren we ons op Aristoteles: deze Griekse wijsgeer bedacht een manier om de wereld (figuurlijk) in kaart te brengen en zo beter te begrijpen door alles in categorieën in te delen: dier of plant, man of vrouw, groot of klein, enz. Met andere woorden: alles wordt netjes in een hokje gestopt zodat we, bijvoorbeeld in geval van problemen, precies weten waarmee we te maken hebben.
 
In het Oosten bekijkt men de wereld helemaal anders. Daar heeft men een ‘holistische’ visie. Dit wil zeggen dat men niet zozeer naar de categorieën kijkt waarin iets onder te brengen is, maar naar het geheel. Belangrijk hierbij is dat het geheel in evenwicht moet zijn. In geval van problemen kijkt men in het Oosten dus niet in welk hokje iets mis is gegaan, maar gaat men kijken op welke manier het ganse systeem in onbalans is geraakt. Om het probleem op te lossen gaat men dan ook niet aan een bepaalde categorie beginnen sleutelen, maar probeert men de balans weer te herstellen.

​De elementen en hun cyclussen

In deze Oosterse holistische visie spelen de vijf natuurelementen een belangrijke rol: aarde, metaal, vuur, water en hout. Hoe houden deze elementen elkaar in balans? Hier volgt men het principe van twee cyclussen: de Sheng-cyclus of voedende cyclus en de Ko-cyclus of controlerende cyclus. Laten we die twee cyclussen eens even van naderbij bekijken:
 
De Sheng-cyclus
 
In deze cyclus volgen de vijf elementen elkaar op:

• water voedt hout door het nat te maken
• hout voedt vuur als brandstof
• vuur voedt aarde door as aan te maken
• aarde voedt metaal door ertsen te leveren
• metaal voedt water door het te verrijken met mineralen

 
De Ko-cyclus
 
In deze cyclus controleren de vijf elementen elkaar:

• water controleert vuur door het te doven
• vuur controleert metaal door het te laten smelten
• metaal controleert hout door het te kappen (onder de vorm van een bijl)
• hout controleert aarde door het te bedekken
• aarde controleert water door het op te slorpen

 
Wat opvalt in dit systeem van cyclussen is dat het hier inderdaad telkens om een systeem gaat dat in zijn geheel bekeken wordt. De verschillende elementen oefenen telkens invloed op elkaar uit (voedend dan wel controlerend) en je komt telkens weer uit waar je begonnen was: de cirkel is dan rond.

Toepassingen

Maar hoe wordt dit dan toegepast op een concrete situatie? Een voorbeeld hiervan is dat men in de geneeskunde bepaalde organen met de natuurelementen gaat verbinden:

• blaas en nieren horen bij water
• lever en galblaas horen bij hout
• hart en dunne darm horen bij vuur
• maag en milt horen bij aarde
• longen en dikke darm horen bij metaal

 
Verder gaat men ook een connectie maken met bepaalde gevoelens of gedragingen en dit zowel bij evenwicht als bij onbalans. Voorbeelden zijn kalmte en angst die verbonden zijn met water, geduld en boosheid die verbonden zijn met hout, enz. Op basis hiervan kan men ook een link leggen met de persoonlijkheid en kunnen paarden of pony’s in verschillende types worden ondergebracht. Je hebt dus Vuur-paarden, Water-paarden, enz., elk met hun eigen sterke en zwakke punten en gevoeligheden. En dat heeft uiteraard weer gevolgen voor hoe we met die verschillende types moeten omgaan om een evenwicht te creëren tussen mens en paard en het paard en zijn omgeving. In de volgende blogposts gaan we hier dieper op in, zodat jij uiteindelijk kan ontdekken tot welk type jouw paard precies behoort